U xơ tử cung là một bệnh phụ khoa phổ biến ở phụ nữ. Theo thống kê, khoảng 70-80% phụ nữ sẽ bị u xơ tử cung ít nhất một lần trong cuộc đời của mình. Tuy nhiên, nguyên nhân gây ra bệnh u xơ tử cung vẫn chưa được rõ ràng. Trong bài viết này, chúng ta sẽ chỉ ra một số yếu tố có thể là nguyên nhân gây u xơ tử cung ở phụ nữ.
U xơ tử cung là gì?
U xơ tử cung là khối u lành tính không rõ nguyên nhân do sự phát triển quá mức của sợi cơ trơn tử cung. U xơ tử cung có thể có một hay nhiều u, đường kính thay đổi từ vài milimet đến vài chục milimet. Đây là một loại u lành tính và thường không phát triển thành ung thư.
Tuỳ vào vị trí khối u xơ có thể phân chia u xơ tử cung thành các loại:
- Dưới thanh mạc
- Trong cơ tử cung
- Dưới niêm mạc
- Có thể ở cổ tử cung hoặc trong dây chằng rộng
Lý do phụ nữ hay mắc u xơ tử cung.
- Yếu tố gen di truyền
Theo các nghiên cứu, yếu tố di truyền có thể là một trong những nguyên nhân gây ra u xơ tử cung. Nếu trong gia đình có người mắc bệnh u xơ tử cung, thì phụ nữ trong gia đình đó có khả năng cao bị bệnh này hơn so với những người không có tiền sử bệnh lý này trong gia đình.
- Tuổi
Theo thống kê, u xơ tử cung thường xuất hiện ở phụ nữ trong độ tuổi 30-50. Tuy nhiên, u xơ tử cung cũng có thể xuất hiện ở phụ nữ ở độ tuổi khác nhau, từ thanh thiếu niên đến phụ nữ vào tuổi mãn kinh.
- Tình trạng tiền mãn kinh
Trong tình trạng tiền mãn kinh, sự thay đổi nội tiết tố estrogen trong cơ thể phụ nữ có thể làm tăng nguy cơ phát triển u xơ tử cung. Vì vậy, phụ nữ ở độ tuổi tiền mãn kinh hay mãn kinh có nguy cơ cao hơn bị u xơ tử cung.
- Chế độ ăn uống
Một số nghiên cứu cho thấy chế độ ăn uống giàu chất béo và ít chất xơ có thể làm tăng nguy cơ phát triển u xơ tử cung. Ngoài ra, các nghiên cứu cũng cho thấy rằng phụ nữ uống nhiều cà phê, đồ uống có cồn và đường cũng có nguy cơ cao hơn bị u xơ tử cung.
- Bệnh lý liên quan đến nội tiết tố
Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng các bệnh liên quan đến nội tiết tố, chẳng hạn như bệnh về tuyến giáp hay rối loạn nội tiết tố có thể góp phần gây ra u xơ tử cung. Do đó, phụ nữ cần chăm sóc sức khỏe của mình và thường xuyên đi khám sức khỏe để phát hiện và điều trị các bệnh lý liên quan đến nội tiết tố kịp thời.
- Tình trạng thừa cân và béo phì
Thừa cân và béo phì cũng là một trong những yếu tố có thể gây ra u xơ tử cung. Nguyên nhân là do tình trạng thừa cân và béo phì có thể tạo ra một lượng mỡ quanh tử cung, làm tăng sự sản xuất estrogen, và từ đó làm tăng nguy cơ phát triển u xơ tử cung.
- Hút thuốc lá
Việc hút thuốc lá cũng có thể góp phần gây ra u xơ tử cung. Thuốc lá chứa các hóa chất độc hại, có thể làm tăng sự sản xuất estrogen và góp phần vào sự phát triển của u xơ tử cung.
- Stress
Một số nghiên cứu cũng cho thấy rằng stress có thể làm tăng nguy cơ phát triển u xơ tử cung. Stress có thể làm tăng sản xuất hormone cortisol, giảm sản xuất hormone estrogen, và từ đó tạo ra môi trường thuận lợi cho sự phát triển của u xơ tử cung.
Dấu hiệu của u xơ tử cung
Phần lớn phụ nữ mắc u xơ tử cung không biểu hiện triệu chứng rõ rệt, tùy theo độ lớn và vị trí của khối u gây áp lực lên thành tử cung, chèn ép lên các cơ quan của cơ thể gây ra những biểu hiện như:
- Đau tức vùng hạ vị hoặc hố chậu, đau nhiều hơn trước hoặc trong khi hành kinh;
- Đau tức vùng bụng dưới trong và sau khi giao hợp; khối u chèn vào bàng quang gây rối loạn tiểu tiện (bí tiểu, tiểu tiện nhiều lần, tiểu dắt, tiểu són)
- Chèn vào niệu quản làm ứ đọng nước tiểu và chèn vào trực tràng gây táo bón,
Ngoài ra triệu chứng thường gặp ở bệnh nhân mắc u xơ tử cung đó là xuất huyết tử cung bất thường (rong kinh, rong huyết, cường kinh,…).
Khi khám thực thể, người bệnh mắc u xơ tử cung có thể có những dấu hiệu như: toàn trạng bình thường hoặc nhợt nhạt, thiếu máu, tử cung to, chắc, mật độ không đều, di động theo cổ tử cung, triệu chứng phúc mạc do khối u xơ tử cung thoái hoá, hoại tử.
Chẩn đoán u xơ tử cung
Các xét nghiệm cận lâm sàng được chỉ định trong chẩn đoán u xơ tử cung gồm có:
- Siêu âm: Kỹ thuật này giúp xác định có u xơ tử cung (phân biệt u nang buồng trứng).
- Có thể sử dụng CT- scan, MRI trong những trường hợp khó (u to, cần chẩn đoán phân biệt…).
- Chụp niệu đồ tĩnh mạch (UIV) giúp đánh giá chèn ép niệu quản, thận.
Chẩn đoán phân biệt u xơ tử cung với các bệnh lý khác:
- Xuất huyết tử cung bất thường do chu kỳ không rụng trứng hay bệnh lý tăng sinh nội mạc tử cung hay bệnh lý ác tính của nội mạc tử cung.
- Đau vùng chậu (do lạc nội mạc ở cơ tử cung, lạc nội mạc buồng trứng, thai ngoài tử cung, u nang buồng trứng xoắn, viêm phần phụ).
- Khối u hạ vị (thai, lạc nội mạc ở cơ tử cung, polyp tử cung, khối u buồng trứng, leiomyosarcoma).
Tóm lại, u xơ tử cung là một bệnh phụ khoa phổ biến ở phụ nữ. Nguyên nhân gây ra bệnh u xơ tử cung chưa được rõ ràng, tuy nhiên, nhiều yếu tố có thể góp phần gây ra bệnh này, bao gồm yếu tố gen di truyền, tuổi, tình trạng tiền mãn kinh, chế độ ăn uống, bệnh lý liên quan đến nội tiết tố, tình trạng thừa cân và béo phì, hút thuốc lá và stress. Vì vậy, để phòng ngừa bệnh u xơ tử cung, phụ nữ cần chú ý chăm sóc sức khỏe của mình, có chế độ ăn uống và lối sống lành mạnh, và thường xuyên đi khám sức khỏe để phát hiện và điều trị các bệnh lý liên quan đến nội tiết tố kịp thời.
Điều trị u xơ tử cung
Mục tiêu điều trị u xơ tử cung nhằm giảm nhẹ các triệu chứng (xuất huyết tử cung bất thường, đau, các triệu chứng do khối u chèn ép các cơ quan lân cận…), đồng thời làm giảm kích thước khối u xơ. Việc lựa chọn phương pháp điều trị tùy thuộc vào kích thước, vị trí, số lượng, mức độ phát triển của khối u (to hay nhỏ, dưới niêm mạc, trong cơ hay dưới thanh mạc), các triệu chứng kèm theo (chảy máu, đau, chèn ép, vô sinh), tình trạng mãn kinh, nguyện vọng của người bệnh (giá thành, sự thuận lợi, mong muốn bảo tồn tử cung, tác dụng phụ).
Trường hợp u xơ tử cung nhỏ, chưa gây biến chứng, phụ nữ trong độ tuổi mãn kinh khối u xơ sẽ không phát triển nữa…thì bệnh nhân có thể không cần phẫu thuật mà chỉ cần theo dõi, điều trị nội khoa và tái khám định kỳ.
Bệnh nhân u xơ tử cung được chỉ định phẫu thuật khi có 1 trong các yếu tố sau:
- U xơ tử cung to ≥ 12 tuần có triệu chứng.
- Xuất huyết tử cung bất thường
- Điều trị nội khoa thất bại
- U xơ tử cung dưới niêm, rong huyết.
- U xơ tử cung có biến chứng (chèn ép bàng quang, niệu quản).
- U xơ tử cung hoại tử, nhiễm trùng, điều trị nội thất bại.
- U xơ to nhanh, nhất là sau mãn kinh.
- Bệnh nhân mắc kèm các bệnh lý khác: Ung thư cổ tử cung, ung thư niêm mạc tử cung, tăng sinh nội mạc tử cung không điển hình, sa sinh dục
- Vô sinh, sảy thai liên tiếp.
- Khối u vùng hạ vị không phân biệt được với khối u buồng trứng.
Ngoài ra, chị em cũng nên tìm hiểu thêm sản phẩm hỗ trợ điều trị tự nhiên Cao Mộc Tán Vương, Cao mộc tán vương là một loại thuốc được sử dụng trong y học truyền thống Việt Nam để điều trị u xơ tử cung. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng cao mộc tán vương có tác dụng ức chế sự phát triển của u xơ, giảm kích thước của u xơ và giảm triệu chứng liên quan đến u xơ tử cung.
Tuy nhiên, việc sử dụng Cao Mộc Tán Vương cần được thực hiện dưới sự giám sát của bác sĩ và các chuyên gia y tế. Ngoài ra, cao mộc tán vương cũng không phải là phương pháp điều trị duy nhất cho u xơ tử cung và không thể thay thế các phương pháp điều trị khác như phẫu thuật.
Kết luận
u xơ tử cung là một bệnh phụ khoa phổ biến ở phụ nữ. Nguyên nhân gây ra bệnh u xơ tử cung chưa được rõ ràng, tuy nhiên, nhiều yếu tố có thể góp phần gây ra bệnh này, bao gồm yếu tố gen di truyền, tuổi, tình trạng tiền mãn kinh, chế độ ăn uống, bệnh lý liên quan đến nội tiết tố, tình trạng thừa cân và béo phì, hút thuốc lá và stress. Vì vậy, để phòng ngừa bệnh u xơ tử cung, phụ nữ cần chú ý chăm sóc sức khỏe của mình, có chế độ ăn uống và lối sống lành mạnh, và thường xuyên đi khám sức khỏe để phát hiện và điều trị các bệnh lý liên quan đến nội tiết tố kịp thời.